dinsdag 26 mei 2015

Slachtoffers van loverboys: hun verleden is niet hun toekomst


Al jaren neemt het aantal geregistreerde jonge slachtoffers van loverboys en mensenhandel toe. In 2013 werden volgens Comensha 259 minderjarigen slachtoffer van mensenhandel en daarvan kwamen er 165 uit Nederland. In een groot aantal gevallen betrof het meisjes die te werk werden gesteld in de prostitutie. De meisjes werden veelal door zogenaamde loverboys de prostitutie ingelokt.

Kwetsbare meisjes
Uit verhalen van slachtoffers blijkt dat loverboys zeer doelgericht te werk gaan (zie ook www.seksueelgeweld.nl). Ze zoeken meisjes op plekken waar veel meisjes komen zoals scholen of via het internet. De loverboy legt contact en besteedt in eerste instantie veel aandacht aan haar, is lief en geeft haar cadeautjes met als doel dat het meisje verliefd op hem wordt. Hij probeert daarbij veel over het meisje te weten te komen, informatie die hij later weer kan gebruiken en laat zelf ook zijn 'gevoelige' kant zien. Loverboys zijn daarbij vooral op zoek naar 'kwetsbare' meisjes die veel behoefte hebben aan aandacht. Hij probeert haar los te weken van haar familie/netwerk en als het meisje wegloopt kan ze meteen bij hem intrekken. Op een gegeven moment verandert zijn aanpak en zet hij door een emotioneel verhaal of door dwang het meisje aan tot prostitutie. Het psychisch onder druk zetten is het meest voorkomende dwangmiddel. Het meisje is inmiddels emotioneel gebonden en loyaal aan de jongen die haar heeft geïsoleerd van familie en vrienden. Ze kan moeilijk weigeren en bij hem weg gaan. Als ze eenmaal als prostituee aan het werk is wordt ze scherp in de gaten gehouden. Weigeren van werk kan mishandeling of bedreiging betekenen. Schaamte en een laag zelfbeeld maken dat zelfs als ze uit de prostitutie wordt gehaald intensieve hulp nodig heeft om een zelfstandig bestaan op te bouwen.

Signalering, stappenplan en intensieve behandeling

Een integrale aanpak van vroegsignalering van kwetsbare meisjes tot intensieve behandeling van ernstig getraumatiseerde meisjes is nodig. Eind 2014 kwam het Actieplan Aanpak meisjesslachtoffers van loverboys/mensenhandel in de zorg voor jeugd van de Commissie Azough uit. In dit gedegen actieplan wordt ingegaan op cijfers en achtergronden, signaleren en registreren, optimale opvang en behandeling en worden actiepunten voor de jeugdzorg benoemd om het hulpaanbod van slachtoffers van loverboys/mensenhandel te verbeteren. Een belangrijk actiepunt is de ontwikkeling van een risico taxatie instrument om deze meisjes te signaleren en een stappenplan welke acties worden ondernomen bij signalen van loverboy/mensenhandelproblematiek. Het risico taxatie instrument wordt ontwikkeld door het Nederlands Jeugdinstituut en is een aanvulling op het al bestaande Instrument Risicotaxatie seksueel grensoverschrijdend gedrag.

Hun verleden is niet hun toekomst
Er is nog heel wat werk aan de winkel voordat het verleden van deze meisjes niet hun toekomst is, want de aanpak van loverboys is een hardnekkige kwestie. Door de sterke loyaliteit van de meisjes naar de pleger vinden ze het moeilijk om met hun 'vriend' te breken en aangifte te doen. Signaleren en hulp bieden is lastig omdat meisjes ontkennen slachtoffer te zijn en geen hulp willen. Daarvoor is het nodig dat het risicotaxatieinstrument snel beschikbaar komt en de jeugdhulp voortvarend aan de slag gaat met het realiseren van de actiepunten om het hulpaanbod van slachtoffers te verbeteren.

maandag 11 mei 2015

Door mijn schuld: motieven daders van seksueel misbruik


Wat zijn motieven van daders van seksueel misbruik van kinderen? Wie zijn ze? Hoe gaan ze te werk? In korte tijd las ik twee publicaties over dit thema: Door mijn schuld. Seksueel misbruik in de kerk, daders getuigen van Machteld Libert (non-fictie) en Muidhond van Inge Schilperoord (literaire roman)

Door mijn schuld
In de jaren ’90 koopt de auteur gerechtsjournalist Magteld Libert een pastoorswoning. Het blijkt een woning met een verhaal, verhalen over seks met de pastoorsknecht en de zelfmoord van de vader van een slachtoffer. In 2010 komt in Vlaanderen aan het licht dat bisschop Roger Vangheluwe jarenlang zijn neef heeft misbruikt. Een commissie met aan het hoofd kinderpsychiater Peter Adriaenssen wordt samengesteld en tal van slachtoffers van seksueel misbruik door geestelijken komen met hun verhalen van 40, 50, 60 jaar geleden naar buiten. De auteur brengt verslag uit over seksueel misbruik in de kerk en besluit naast de verhalen van slachtoffers, ook onderzoek te doen naar het motief van de daders. Ze spreekt daders, deskundigen en kerkelijk leiders.

Motieven van daders
Het blijkt dat veel daders de feiten minimaliseren en een uitleg aan waarmee ze zichzelf goedpraten, in de psychologie cognitieve distorsie genoemd. Of zoals Peter Adriaenssens zegt: 'Het kind interesseert hen niet. Dat kind is een surrogaat om de gelofte van celebatair leven niet te schenden.Sorry voor de bewoordingen, maar dat kind is gewoon een gat.'
41% van het misbruik gebeurt bij de priester thuis. Kinderen zijn afhankelijk en toegankelijk. Zonden biecht je op en dan zijn ze weg. De structuur van de kerk heeft dit alles mogelijk gemaakt en was machtig genoeg om het slachtoffer het zwijgen op te leggen.

Zweetdruppels
In Muidhond beschrijft Inge Schilperoord, forensisch psycholoog bij onder andere het Pieter Baan Centrum het leven van Jonathan nadat hij bij gebrek aan bewijs is vrijgesproken van kindermisbruik en het voornemen heeft het anders te doen en beter op te letten. Een weergaloos goed geschreven roman waarbij de lezer Jonathan dicht op zijn huid zit en iedere zweetdruppel en gedachte van hem kan volgen. Het is natuurlijk allereerst een literaire roman, maar daarnaast ook zeer inzichtgevend in de motieven en drijfveren van plegers van seksueel misbruik.