Seksueel misbruik in de katholieke kerk erkennen en verhinderen

De afgelopen jaren is de katholieke kerk opgeschrikt door meldingen van seksueel misbruik. Decennialang is seksueel misbruik door katholieke geestelijken in de doofpot is gestopt, maar nu wordt de roep naar om een groot onderzoek naar seksueel misbruik in katholieke instellingen steeds luider, ook in Nederland.
Begin deze maand kreeg ik de publicatie seksueel misbruik in de katholieke kerk erkennen en verhinderen van Wunibald Muller toegezonden. Wunibald Muller is een ervaren Duitse psychotherapeut en theoloog. Hij gaat in dit boek in op de oorzaken van seksueel misbruik in de kerk en het verband met het celibaat, homoseksualiteit en pedofilie. Hij legt er de nadruk dat ook geestelijken die celibatair willen leven een ontwikkeling moeten doormaken om op een rijpe en verantwoordelijke manier met seksualiteit te kunnen omgaan en met mannen en vrouwen van de eigen leeftijd innige relaties kunnen aangaan in overeenstemming met het celibaat. Men moet de eigen seksualiteit kennen en weten of men hetero of homoseksueel is. Priesters die minderjarigen seksueel misbruiken blijken psycho-seksueel te zijn blijven steken op de leeftijd van dertien jaar. Het taboe op homoseksualiteit moet verdwijnen en een open discussie moet worden gevoerd over het celibaat en het toelaten van vrouwen tot het priesterambt. Daarnaast moet de kerk slachtoffers aanmoedigen niet langer te zwijgen.

Naar aanleiding van al die berichten over seksueel misbruik heb ik twee ooms van me, die priester zijn/waren in de RK kerk, gevraagd of zij ook ooit iets dergelijks hadden meegemaakt of op de hoogte waren van dergelijke praktijken. Ze hadden er weinig van gemerkt, kenden wel incidentele gevallen en vertelden dat het ook niet gauw naar buiten kwam op het seminarie omdat het ook voor de slachtoffers betekende dat hun droom 'priester worden' daarmee van de baan was. Alles stond in het teken van de opleiding tot priester en dat ging zo ver dat vriendschappen tussen de jongens ten strengste verboden waren. Toch een vorm van kindermishandeling om kinderen vriendschappen te verbieden en bovendien een slechte basis voor een normale ontwikkeling. In de woorden van Wunibald Muller een verstoring van de ontwikkeling naar een volwassen seksualiteit en daarmee een risicofactor voor seksueel misbruik van kinderen en jongeren op latere leeftijd.

Met wilskracht naar herstel

Een paar weken terug stuurde Biblion me het boek Met wilskracht naar herstel, overleven na kindermishandeling van de Stichting Geheim Geweld en Stichting Anton Constandse toe, om te recenseren. Het boek bevat vijftien interviews en verhalen van mensen die in hun jeugd zijn mishandeld.
45% van de bevolking is ooit slachtoffer geweest van geweld in de huiselijke kring. Jaarlijks worden ruim 63.000 incidenten registreert bij de politie. Naar schatting wordt 10-12% van de incidenten bij de politie gemeld. De meeste mensen verwerken ervaringen met licht tot matig geweld, 10 -15% krijgt klachten op fysiek, seksueel en/of emotioneel gebied. In deze publicatie vertellen 15 slachtoffers van kindermishandeling hun verhaal. Het zijn 15 tragische verhalen van mannen en vrouwen, van verschillende leeftijden en uit verschillende culturen, die in hun jeugd lichamelijk, psychisch of seksueel zijn mishandeld en nu nog met de gevolgen daarvan kampen. Een aantal van hen woont bij de Stichting Anton Constandse, die samen met de Stichting geheim geweld het initiatief nam voor dit boek. Het voorwoord is geschreven door Catherine Keyl, zelf ook slachtoffer van kindermishandeling en ambassadeur van de Stichting Geheim Geweld. In de bijlage is informatie opgenomen over kindermishandeling, kinderrechten, hulpverleningsinstellingen en een literatuurlijst.
Volwassenen zien zelf vaak niet in dat klachten en problemen samenhangen met wat ze in het verleden hebben meegemaakt. Bovendien is het een taboe om hiervoor uit te komen. De impact en de pijnlijke gevolgen van kindermishandeling dragen slachtoffers levenslang met zich mee. Deze mensen vormen een verborgen groep.