Kindermishandeling, opsporen en optreden

Er verschijnen heel wat boeken op het terrein van huiselijk geweld en kindermishandeling en de kwaliteit daarvan verschilt nogal. Een paar weken terug kreeg ik er weer één toegezonden om te recenseren: Kindermishandeling: opsporen en optreden. Dit boek is ontstaan uit de samenwerking tussen de auteurs Medi Hoes, werkzaam bij Bureau Jeugdzorg en de Hogeschool van Amsterdam en Ergün Erol werkzaam bij de politie. Besproken wordt het signaleren en de aanpak van kindermishandeling en huiselijk geweld. Ingegaan wordt op de verschillende vormen van kindermishandeling, de gewenste beroepshouding en signalen. Daders en slachtoffers van huiselijk geweld worden beschreven en ingegaan wordt op de geweldscyclus. In deze publicatie wordt specifieke aandacht besteed aan het tijdelijk huisverbod, eergerelateerd geweld en loverboys. De auteurs presenteren hun methode in de praktijk. Het doen van aangifte wordt benadrukt in een apart hoofdstuk. Het boek wordt afgesloten met een beschrijving van instellingen betrokken bij huiselijk geweld en kindermishandeling, voorbeelden van casussen en wetteksten. Een goedbedoeld boek, maar weinig diepgaand en onduidelijk. Waar in de praktijk wellicht zeer nuttig werk wordt verricht, wordt in het boek niet duidelijk gemaakt hoe hun methode er precies uitziet en wat het unieke ervan is. Daarnaast hebben de auteurs geprobeerd teveel informatie in één boek te geven. Ze blijven daardoor oppervlakkig en leveren geen bijdrage aan de aanpak van kindermishandeling en huiselijk geweld. Een gemiste kans.

Trauma en herstel

Kort geleden kreeg ik Trauma en herstel van Judith Lewis Herman toegezonden. Toevallig (?) was ik ook net Haar naam was Sarah van Tatiana de Rosney aan het lezen, wat al maanden op de bestsellerlijsten fictie (?) staat. De twee boeken sluiten naadloos op elkaar aan. Waar de Rosney verhaalt over de geschiedenis van één meisje, plaatst Herman deze ervaringen in een breder kader. Trauma en herstel is al sinds zijn publicatie in 1993 een bestseller en iedere gerenommeerde boekhandel heeft standaard twee exemplaren in voorraad. In deze publicatie wordt het verband gelegd tussen de persoonlijke gruwelen die kinderen en volwassenen hebben ervaren en de invloed daarvan op de (ontwikkeling van) de persoonlijkheid. Het is gebaseerd op twintig jaar onderzoek en therapeutisch werk met slachtoffers van seksueel en huiselijk geweld en tevens een weerslag van ervaringen met tal van andere getraumatiseerde mensen zoals oorlogsveteranen en slachtoffers van politieke terreur. In het eerste deel gaat Herman in op hoe mensen reageren op het trauma, welke strategieën zij inzetten om te overleven en welke consequenties dat heeft. In het tweede deel maakt zij het behandelproces inzichtelijk en bespreekt de drie fases daarin: veiligheid, herinnering en rouw, herstel van verbondenheid. Dit wordt geïllustreerd aan de hand van voorbeelden uit de praktijk. Hoewel het een gemis is dat de actuele ontwikkelingen in traumabehandeling niet worden besproken, geldt dit boek al sinds 1993 als meesterwerk voor het begrijpen en behandelen van slachtoffers met een complexe posttraumatische stressstoornis.

Intieme oorlog

Na een blogloze zomer met veel mooie zomeravonden (juni/juli in Nederland), een indrukwekkende vakantie (India) met bijpassende literatuur (Witte Tijger van Aravind Adiga en De erfenis van het verlies van Kiran Desai) is het weer tijd de draad weer eens op te pakken en regelmatig een blog te schrijven.
In juni kreeg ik het boek een Intieme oorlog van Martine Groen en Justine van Lawick toegezonden. Een boek waarin een systeemgerichte aanpak van huiselijk geweld wordt gepresenteerd. Uit onderzoek blijkt dat 45% van de Nederlanders ervaring heeft met geweld in de huiselijke kring. Per jaar komen er 57000 meldingen van huiselijk geweld bij de politie binnen. In deze publicatie beschrijven Martine Groen en Justine Lawick - psychotherapeuten met een jarenlange ervaring in de behandeling van paren met geweld in de relatie – hun theorie en methodiek. Ze beschrijven de spiraal van geweld waar partners in terecht komen en de rol van beiden in het in stand houden van het geweld. Hun aanpak start met het herstel van de veiligheid in het gezin middels een time-out programma. Pas als het geweld gestopt is start de behandeling die gebaseerd is op de systeemtheorie. De theorie wordt geïllustreerd met casuïstiek en de methodiek is concreet en daarmee toepasbaar in de praktijk. Ook wordt ingegaan op geweld in andere culturen en jongeren die hun ouders terroriseren. Hoewel het boek door de hoofdstukindeling hier en daar wat fragmentarisch overkomt, is het een absolute aanrader voor hulpverleners die te maken hebben met huiselijk geweld.