Niet bezuinigen op inspraak jeugdhulp

PERSBERICHT 23 april 2015

Gemeenten spannen het paard achter de wagen door te bezuinigen op jongerenraden in de instellingen voor jeugdhulp. Dat vinden het JeugdWelzijnsBeraad, LOC Zeggenschap in Zorg, Defence for Children, Ieder(in) en het Landelijk Platform GGz. De organisaties maken zich ernstig zorgen over de kwaliteit van de hulp als jongeren aan de zijlijn staan.

In veel jeugdinstellingen bestaat nu nog een aparte jongerenraad die advies geeft aan de directie. Vanaf januari dit jaar gaan gemeenten over de jeugdhulp, waarop wethouders direct fors moeten bezuinigen. ,,Jongerenraden worden makkelijk gezien als vetrandje dat je kan wegsnijden”, aldus Arnold Kassing van het JeugdWelzijnsBeraad. ,,Maar zo’n bezuiniging levert bijzonder weinig op, terwijl het in de toekomst veel euro’s kan kosten als instellingen planken gaan misslaan doordat ze jongeren niet meer consulteren.’

De gezamenlijke organisaties adviseren gemeenten in het manifest ‘Medezeggenschap van kinderen en jongeren en de nieuwe jeugdwet’ juist om extra te investeren in inspraak. Kassing: ,,Volwassenen kunnen zich niet altijd goed verplaatsen in kinderen. In een gesloten instelling kan dat bijvoorbeeld leiden tot ongelukkig geformuleerde huisregels die agressie oproepen in plaats van wegnemen. Daar haalt een jongerenraad zo de angel uit. Dat scheelt opsluiting in de isoleercel en nodeloze inzet van personeel. Maar zelfs als het gaat om bezuinigingen kun je gewoon aan jongeren vragen of zij willen meedenken. Misschien vinden ze het prima om één warme maaltijd te vervangen door brood, als het jaarlijkse uitje dan maar doorgaat.”

Volgens de organisaties doet zich de curieuze situatie voor dat cliëntenparticipatie in de nieuwe Jeugdwet steviger is verankerd dan daarvoor. ,,De Tweede Kamer heeft goede intenties gehad, maar we maken ons ernstige zorgen over de uitvoering door gemeenten. De eerste signalen zijn niet positief”, aldus Kassing. ‘Daarom roepen we alle gemeenten in Nederland op om de jongerenraden niet af te breken, maar juist te versterken.”

Spreken over seksueel misbruik

Foto uit Unspoken

25% van de vrouwen en 13% van de mannen in westerse landen worden slachtoffer van seksueel misbruik door volwassenen voor het 17e jaar. Slachtoffers variëren in leeftijd, culturele achtergrond en sociaal-economische status. Overeenkomstig is de schaamte en de overtuiging - bijgebracht door de dader - dat er nooit gesproken mag worden over wat er gebeurd is.

Foto's van overlevers
In deze prachtig uitgegeven Engelstalig publicatie Unspoken van Lorena Ros staan foto’s van zeventien mannen en vrouwen, overlevers van seksueel misbruik in de jeugd uit Spanje, Mexico en de VS. Ook staan er foto’s van hen in op de leeftijd dat het misbruik begon en plekken die te maken hebben met het misbruik of waar het plaatsvond. Erbij staat een korte beschrijving van de aard van het misbruik, de pleger en hoe het nu gaat. Plegers waren familieleden, geestelijken en belangrijke mensen in de gemeenschap.

Spreken over het misbruik
Omdat slachtoffers van seksueel misbruik schamen zich schamen en schuldig voelen voor wat hen overkomen is, is er een enorme drempel om over het misbruik te praten. De in dit boek geportretteerde mannen en vrouwen hebben dit overwonnen, gesproken over het misbruik en vonden de veerkracht voor het overwinnen van hun trauma's en de wederopbouw van hun leven.

Unbreakable
Een vergelijkbaar project dat ook in Nederland is uitgevoerd, is het Project unbreakable. In dit project gaan mensen met seksueel geweldservaringen (wel of niet herkenbaar) op de foto met een citaat van hun dader erbij. Unbreakable stelt overlevers in staat dingen te uiten die hen weken, maanden of jaren dwars hadden gezeten en kan gezien worden als een een vorm van therapie. Praten is noodzakelijk voor het doorbreken van het misbruik en voor het verwerkingsproces.

Wachtkamerboek
Unspoken is een soort koffietafelboek dat in wachtkamer van artsen en hulpverleners niet mag ontbreken, het kan slachtoffers helpen hun schaamte te overwinnen om over het misbruik te praten en hulp te zoeken.

Wat moet ik doen om goed te doen? Beroepsethiek in de Jeugdzorg

Kort geleden kreeg ik de publicatie Even stilstaan, beroepsethiek in de Jeugdzorg onder redactie van Mariette van den Hoven en Jos Kole toegestuurd om te recenseren.

Dilemma's van de jeugdzorgwerker
De jeugdzorg werker staat vaak voor dilemma’s. Wat is in het belang van het kind? Kies ik voor de ouder of het kind? Is in dit geval uithuisplaatsing noodzakelijk? Allemaal beroepsethische vragen met als essentie: wat moet ik doen om goed te doen?

Reflectie
Vakbekwaamheid en beroepsethiek horen bij elkaar. De beroepscode ondersteunt professionals om zelf tot verantwoorde keuzes te komen. Tijd voor reflectie over ethische vragen is – ondanks de werkdruk- essentieel. Het moreel beraad is bijvoorbeeld een methode die daarvoor kan worden ingezet.

Beroepsethiek
In deze publicatie wordt beroepsethiek in de jeugdzorg belicht aan de hand van casuïstiek, interviews met vertegenwoordigers uit de jeugdzorg, uitleg van kernbegrippen, reflectiemethoden, ethische stromingen. Thema ’s zoals het beroepsgeheim, kindermishandeling, ketenzorg, handelingsverlegenheid worden verder uitgewerkt.

Aanbevolen literatuur
Interessante publicatie, zowel diepgaand als praktisch bruikbaar. Aanbevolen literatuur voor professionals in de jeugdzorg en goed bruikbaar in sociaal- agogische opleidingen