maandag 4 november 2013

De inzet van vrijwilligers rond jeugd en gezin


Op 10 oktober was ik op de bijeenkomst ‘Professionele kracht, vrijwillige kracht, eigen kracht; samen voor jeugd'. Doel van de bijeenkomst was 'inspiratie opdoen en kennis nemen van goede voorbeelden van samenwerking tussen professionele en vrijwillige inzet voor jeugd en gezin en reflecteren op een toekomst waarin burgerkracht meer dan ooit centraal staat'.
Een actueel onderwerp, en er was veel belangstelling: in totaal hebben aan de 6 bijeenkomsten die verspreid over het land plaatsvonden, 600 mensen deelgenomen.


Professionals en vrijwilligers werken samen rond jeugd en gezin
De inleiding werd gehouden door Marjan van der Klein, senior-onderzoeker bij het Verwey Jonker instituut. Zij vertelde dat de beste raadgever voor instellingen die vrijwilligers willen inzetten, is om te bedenken hoe je zelf als vrijwilliger zou willen worden ingezet/ benaderd. Er zijn in Nederland 4 tot 5 miljoen vrijwilligers, waarvan 1 tot 2 miljoen in de sector jeugd en gezin , die gemiddeld zo'n 4 uur per week hier aan besteden. Niet mis dus. Het gaat daarbij zowel om incidenteel vrijwilligers werk als om langdurige projecten, met name maatjesprojecten zijn populair. Bij veel initiatieven werken professionals en vrijwilligers samen. Uit onderzoek blijkt dat de rol van de professional belangrijk is, bijvoorbeeld voor het maken van een goed match, stellen van voorwaarden, enthousiasmeren. Vervolgens kwam ze met tal van tips om de inzet van vrijwilligers tot een succes te maken
Haar tips:
Bij interne samenwerking
Tip 1 waardeer vrijwilligers in woord en daad
Tip 2 denk tevoren na over match en selectie
Tip 3 onderschat vrijwilligers ouders en buurtbewoners niet
Tip 4 zet alleen deskundigheidsbevordering in als het echt nodig is

Bij ketensamenwerking
Tip 1 Zorg voor zicht op de informele partners in uw werkgebied
Tip 2 Bepaal een gezamenlijk doel en voorkom concurrentie
Tip 3 Betoon culturele sensitiviteit in de samenwerking met andere organisaties
Tip 4 Houd korte lijnen en duidelijke contactpersonen
Tip 5 Maak duidelijke afspraken over de omgang met vrijwilligers (van andere organisaties).
Tip 6 Maak als professional terugkoppeling naar vrijwilligers en buurtbewoners

Tips voor de jeugdzorg
Tip 1 Heb aandacht voor informele initiatieven rond opgroeien en opvoeden, van ouders maar ook van buurtbewoners, studenten, vrijwilligers, sportverenigingen en dergelijke
Tip 2 Maak meer contact met vrijwilligersorganisaties
Tip 3 Bespreek met de gemeente de concrete invulling van uw opdracht om de pedagogische civil society te versterken
Tip 4 Maak werk van preventie en dus van contact met gewone ouders en kinderen
Tip 5 Stimuleer eigen kracht en eigen netwerk van cliënten
Tip 6 Maak gebruik van know how vrijwilligerscoördinatoren en welzijnswerkers

Het Jeugd Preventie team
Vervolgens nam ik deel aan een workshop van de stichting Mooi in Den Haag over Jongeren Preventie team*. Het Jongeren Preventie Team is opgezet met de doelgroep. De inhoud is aan verandering onderhevig en komt tot stand op basis van de gedachtewisseling tussen ouders, jongeren/deelnemers en vrijwilligers. De basis van het Jongeren Preventie team was een kamp dat jaarlijks georganiseerd werd en een succes was. Dit kamp werd gefinancierd door een fonds, maar op een bepaald moment stopte dat en moesten ze zelf het geld bij elkaar verdienen. Dit wordt nu gedaan door taken uit te voeren die en meerwaarde opleveren voor de wijk. Commerciële organisaties wilden graag mee betalen voor zaken als het opruimen van een parkeerplaats, boodschappen doen e.d. Het heeft een positieve invloed op de sfeer in de wijk omdat wijkbewoners zien dat jongeren positieve dingen doen. 30 jongeren, 12 vrijwilligers en een (betaalde) coördinator werken samen in dit project, onderhandelen met instellingen en beslissen wat ze met het verdiende geld doen. Belangrijk is wel om vrijwilligers op te leiden om jongeren te begeleiden. De verhouding 30 jongeren en 12 vrijwilligers werkt goed. Er is zelfs zoveel belangstelling bij jongeren om mee te doen met het Jongeren Preventie team dat er een wachtlijst is.

MEMOSA
Daarna was er door FlexusJeugdplein een workshop over MEMOSA* georganiseerd: MEntorMOeders Steun en Advies. Dit project richt zich op moeders met thuiswonende kinderen. Het gaat om vrouwen die mishandeld worden en hierdoor in een isolement verkeren. Doel is het doorbreken van het isolement en het stoppen van het geweld. De mentormoeders zijn goede getrainde vrijwilligers, die zelf ook moeder zijn en een opleiding hebben op MBO niveau. En dat mag ook wel, gezien de aard van de problematiek. Het traject duurt 4 maanden, is bewezen effectief en opgenomen in de databank effectieve interventies van het NJI.

Vrijwilligers in de pedagogische civil society
Als afsluiter was er een lezing van Evelien Tonkens, hoogleraar actief burgerschap. De bal ligt volgens Evelien nu bij de burger, waar hij voorheen bij de overheid en vervolgens bij de markt lag en dat kan de volgende nieuwe problemen opleveren:
1. Toenemende ongelijkheid
Er is meer burgerkracht in betere wijken
Oplossing is meer zelf organiseren, vrijwilligers lichtere taken geven en om meer vrijwilligers actief en persoonlijk uit te nodigen. We hebben jou nodig omdat je zo goed kunt..............koken, voetballen,zingen
2. Plug-in vrijwilligers
Korte onregelmatige inzet. Bijvoorbeeld huiswerkbegeleiding van kansarme jongeren. Die onregelmatigheid is schadelijk voor jongeren.
Oplossing is dat vrijwilligers een keuze maken tussen of alleen zakelijke, dienstbare klussen of langer commitment beloven.
3. Afwijzen zwakke vrijwilligers
Niet doen en minder focus leggen op individuele bijdrage, meer op bijdrage aan gemeenschap en organiseren training en scholing (zelf ontwikkelen of eisen van bijv. sociale dienst)
4. Afhaken van sterke vrijwilligers
Oplossing is om meer uit te gaan wat vrijwilligers willen en kunnen e geen radicale veranderingen doorvoeren: kleine stapjes, afstemmen op huidige vrijwilligersbestand
5. (Pedagogische) conflicten
Zoals conflicten over inzet, conflicten tussen kinderen. Professionals worstelen met hun rol: ingrijpen of de vrijwilligers laten oplossen?
Oplossing is om mensen voor te bereiden op wrijvingen, uit te leggen dat dat hoort bij vernieuwing en de gelegenheid organiseren om dat soort zaken te bespreken

Het was een interessante middag met heldere en praktisch informatie hoe vrijwilligers in te zetten op een manier waardoor het een win-win situatie wordt, voor de vrijwilliger,voor de professional en vooral voor degene die geholpen wordt.
En het is daarbij belangrijk te onthouden dat hulp vragen een stuk lastiger is dan hulp geven. Het project hulpinjebuurt heeft meer aanbieders van hulp dan vragers.

* http://www.stichtingmooi.nl/
* http://www.movisie.nl/esi/memosa-mentormoeders-huiselijk-geweld
* http://www.hulpinjebuurt.nl/
Meer informatie: http://www.vrijwillige-inzet.nl/actueel/nieuwsitem/item/leerzame-regiobijeenkomsten-professionele-kracht-vrijwillige-kracht-eigen-kracht-samen-voor-jeug/


Geen opmerkingen:

Een reactie posten