De afgelopen maanden nam ik deel aan een aantal bijeenkomsten waar het onderwerp jongeren en seksualiteit en sociale media aan de orde was. Het is een 'hot' item, want hoe moeten hulpverleners en ouders daar op reageren? Er zijn verschillende perspectieven.
Spannend en leuk
Op de studiemiddag die we organiseerden voor uitvoerders van de organisaties van Jeugd en Opvoedhulp en Jeugdbescherming Rotterdam Rijnmond op 13 oktober jl. gaf Marijke Naezer, promovendus bij het Institute for Gender Studies, een workshop over jongeren en seksualiteit op sociale media. Volwassenen maken zich daar zorgen over, maar weten eigenlijk niet goed wat jongeren precies doen- en waarom. Voor haar onderzoek sprak Marijke tal van jongeren tussen de 12 en 18 jaar. Marijke kwam tot de conclusie dat jongeren sociale media gebruiken om vorm te geven aan seksualiteit. Seksualiteit staat voor hen voor plezier en avontuur, liefde, leerprocessen, en het vormgeven aan een seksueel zelf. Dit alles wil niet zeggen dat jongeren geen gevaren zien, maar het is belangrijk dat we weten waar de gevaren zitten. Veel jongeren weten heel goed wat ze doen, zijn zich bewust van de gevaren, bouwen veiligheid in maar misschien is het ook wel leuker omdat het spannend is. Zoals in het voorbeeld dat Marijke aanhaalde over hoe een groep vriendinnen een 'pedo' uit de tent lokte, stiekem opnam en het filmpje op YouTube zette. Je hoort in het filmpje de meiden gieren van het lachen. En een ander voorbeeld dat Marijke gaf van twee jongeren die elkaar leerden kennen via een chatlokaal en na een langdurige kennismaking - waarbij ze steeds meer van zichzelf lieten zien en ook checkten of de ander was wie hij zei te zijn - nu een fijne relatie hebben.
Sexting
Maar er is ook een andere kant van het verhaal. Op de regiodag aanpak seksueel geweld in Rotterdam op 26 november jl. werd die kant belicht door Fier expertise- en behandelcentrum op het terrein van geweld in afhankelijkheidsrelaties. Zij gingen in op sexting, het online versturen van seksueel getinte filmpjes. Uit onderzoek blijkt dat 1 op de 5 jongeren wel eens een naaktfoto van zichzelf heeft gemaakt. Het past in het normale experimenteer gedrag van jongeren om dit soort dingen te doen, alleen de consequenties kunnen met name voor meisjes verregaand zijn, want van meisjes lekken de meeste filmpjes/foto's uit. Twee derde van de meisjes die zo’n filmpje of foto maken, delen dat met hun vriendje. Deze worden later als het uit is, doorgestuurd en kunnen overal terecht komen. Ook kunnen de beelden worden gebruikt om jongeren druk te zetten, afhankelijk te maken (grooming) of af te persen (sextorsion). Sexting heeft verregaande consequenties voor het slachtoffer, want de beelden gaan nooit meer weg. Nu ligt alle nadruk op hoe dom het is een naaktfilmpje of foto te maken en daarmee krijgt het slachtoffer de schuld. Maar het probleem ligt natuurlijk bij degene die de beelden verspreidt. Het bezitten en verspreiden van seksueel getint materiaal van minderjarigen is strafbaar en valt onder kinderporno.
Plezier en gevaar
De combinatie van seksualiteit en sociale media kan een hoop plezier opleveren, maar er is ook gevaar. Het is van belang dat we weten waar de gevaren zitten, te stoppen met het beschuldigen van de slachtoffers van sexting (eigen schuld, je weet toch dat je dat niet moet doen) en aan jongeren duidelijk maken dat het verspreiden van die beelden geen grapje is, immense consequenties heeft voor slachtoffers en bovendien strafbaar.
Maar daarnaast is het vooral belangrijk goed naar jongeren te luisteren, ze serieus te nemen, kritisch te blijven en in gesprek te gaan, zo dat we zicht hebben waar ze mee bezig zijn, ruimte bieden voor seksuele ontwikkeling en het gevaar beperken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten