dinsdag 24 januari 2023

Luisteren is de basis voor effectievere en goedkopere jeugdhulp



Luisteren 'Niet meteen iets doen als er iets naars speelt, maar eerst goed luisteren en analyseren maakt de jeugdzorg beter en goedkoper', zegt Peter Dijkshoorn, kinderpsychiater in de Volkskrant van 24 januari1. Het kan niet vaak genoeg gezegd worden. Luisteren is de basis van goede hulp. Jongeren en ouders voelen zich in de jeugdhulp nog steeds vaak niet gehoord waardoor er niet met de problemen aan de slag wordt gegaan waar zij mee worstelen 2.

Symptoombestrijding Aanpak van gedragsproblemen is symptoombestrijding als niet helder is waardoor deze zijn ontstaan en waardoor ze in stand worden gehouden. Alleen door goed luisteren, de tijd nemen en doorvragen kan de jeugdprofessional dat achterhalen. Dat lijkt simpel, maar dat is het niet. Cliënten laten niet meteen het achterste van hun tong zien. Eerst moet de professional vertrouwen opbouwen en dat kost tijd. Zeker als jij al de vijfde professional bent die met een jongere of ouders in gesprek gaat. Dus laten we stoppen met doorsturen van cliënten omdat het te ingewikkeld lijkt en jeugdprofessionals in de wijkteams de tijd geven samen met kinderen en gezinnen uit te zoeken wat er aan de hand is. Dat lijkt duur, maar dat is het niet, omdat er gewerkt wordt aan de daadwerkelijke problemen die er spelen. En zorg dat gedragswetenschappers beschikbaar zijn voor de ondersteuning van professionals.

Evidence based Er is nog altijd het meeste 'evidence' dat een goede werkrelatie ongeveer 70% van de effectiviteit van de hulp bepaalt. De hulpverlening werkt als de cliënt door de hulpverlener positief benaderd en erkend wordt in hoe hij zichzelf, zijn problemen en zijn doelen ziet, als er in zijn ogen een goede werkrelatie is en de gesprekken relevant zijn voor zijn zorgen en doelen en hij hoop krijgt dat de hulpverlening zal werken (Welling, M. (2018)  Client centraal in de jeugdhulp. Amsterdam Boom uitgevers).

De jeugdprofessional als spil
En als er dan doorverwezen wordt naar een 'specialist' is dat een besluit dat samen met de ouders of de jongere wordt genomen. De jeugdprofessional houdt contact tijdens de periode op de wachtlijst en daarna en zorgt voor een zogenaamde 'warme overdracht' zodat duidelijk is waarom het kind aangemeld wordt voor die hulp, wat het doel is en de basis wordt gelegd voor een goede werkrelatie met de specialist. Zodat kinderen en jongeren niet de indruk krijgen dat ze over de schutting worden gegooid omdat ze te moeilijk zijn, maar dat iemand met hen heeft gekeken wat er aan de hand is en alleen als het echt nodig is doorverwijst. 

1

https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/niet-meteen-iets-doen-als-iets-naars-speelt-maar-eerst-goed-luisteren-en-analyseren-maakt-de-jeugdzorg-beter-en-goedkoper~b650ddb2/

2

https://open.overheid.nl/repository/ronl-b683ba47db2572eeb5b4a14ce6c774c9abfdd15e/1/pdf/betrek-mij-gewoon-op-zoek-naar-verbeterkansen-voor-de-jeugdhulp-in-het-casusonderzoek-ketenbreed-leren.pdf