Het effect van het meten van effectiviteit in de zorg

Op 10 februari was ik op een interessante studieochtend van het Samenwerkingsverband Effectieve Jeugdzorg Nederland (SEJN). Centrale vraag op deze ochtend was: hoe kan je wat je meet, benutten om de kwaliteit van de uitvoering te verbeteren? Want meten is misschien wel weten, maar betekent zeker niet altijd wat doen met deze kennis.
Na een inleiding wat het SEJN precies is, kwam professor Jan Willem Veerman aan het woord. Hij gaf een overzicht van de verschillende soorten metingen en vertelde over de onvrede van top-down invoering van metingen. Onvrede die bij werkers ontstaat omdat het niet gaat over de voortgang van individuele cliënten, niet gegeneraliseerd kan worden naar de praktijk en evidence-based interventies ook niet bij iedereen helpen, schatting 50% vooruit, 40% gelijk en 10% achteruit (Lambert e.a.) was lager dan ik had verwacht.
Maar daarna kwam hij met beter nieuws. Doordat behandelaars uitkomsten van vragenlijsten met cliënten gingen bespreken kregen ze:
- sneller samen met hun cliënten een gezamenlijk gedragen beeld van de aard en de ernst van de problemen en betere afspraken over behandeldoelen
- sneller een goede werkrelatie
- in kortere tijd betere behandelresultaten
- minder uitval
Logisch eigenlijk dat als je met je cliënt overeenstemming hebt over problemen en doelen de hulp meer effect heeft. Belangrijk is wel de manier waarop je de resultaten bespreekt. In het vervolg van de ochtend werd door mevrouw Kramer van Altra een bespreekstramien aangereikt om de uitkomsten met cliënten te bespreken vanuit een empathische oplossingsgerichte houding aan de hand van de volgende vragen:
1. Herkennen: herkent u de uitkomsten?
2. Verklaren: kunt u de uitkomsten verklaren?
3. Beoordelen: wat vindt u van de uitkomsten?
4. Handelen: zijn er verbeteracties nodig?
Maar ook het bespreken van de resultaten met hulpverleners heeft positieve effecten als het wordt benut om hen te ondersteunen in het hulpverleningsproces.
Iedereen die moeite doet om een lijst te (laten) vullen heeft immers recht op een gesprek over het resultaat, zowel cliënten als hulpverleners. Dat heeft een positief effect op de hulp en dat het ook nog bruikbaar is voor externe verantwoording is mooi meegenomen :)