Via een collega hoorde ik over een nieuwe methode in het werken met getraumatiseerde kinderen het Neurosequential Model of Therapeutics ontwikkeld door Bruce Perry. Bruce Perry is zowel neuroloog als kinderpsychiater en combineerde beide perspectieven in zijn behandelaanpak. In het boek De jongen die opgroeide als hond en andere verhalen uit het dagboek van een kinderpsychiater beschrijft hij aan de hand van casuïstiek op toegankelijke wijze hoe hij deze aanpak ontwikkelde. Hoewel het boek al in 2007 in Nederland gepubliceerd is, had ik er nog niet van gehoord. Een gemis, want het boek is zo meeslepend geschreven dat je het in één keer uitleest en de inzichten van Perry zijn zeer de moeite waard om kennis van te nemen.
Lastig, onbegrijpelijk gedrag
Zo schrijft Perry over de behandeling van de 6-jarige Justin die als baby in het hok bij de honden werd gestopt, de 7-jarige Tina die seksueel misbruikt werd, de kinderen van de Branch Davidians sekte en tal van andere kinderen met heftige trauma’s. De kinderen vertonen stuk voor stuk lastig, onbegrijpelijk gedrag. Perry laat zien hoe trauma's de ontwikkeling van de hersenen beïnvloeden en welke consequenties dat heeft voor her gedrag dat kinderen vertonen. Hoewel niet alle gevallen van ADHD, hyperactiviteit en oppositioneel opstandige stoornissen trauma gerelateerd zijn, zijn volgens Perry de symptomen die tot deze diagnoses leiden vaker trauma gerelateerd dan we tot nog toe hebben durven vermoeden.
Indrukken in de hersenen
Verwaarlozing, mishandeling, misbruik laat sporen na in de hersenen. Kinderen hebben gezonde aanrakingen nodig hebben en baby’s kunnen zelfs doodgaan als ze niet worden aangeraakt. Trauma’s maken letterlijk indrukken op de hersenen die een leven lang blijven zitten.
Maar het brein kan in positieve zin veranderen door herhaalde stimulering van hersengebieden. Slachtoffers hebben behoefte aan ervaringen - zoals gewiegd en vastgehouden worden - die horen bij de leeftijd waarop de schade is ontstaan en niet bij hun chronologische leeftijd. Deze op ontwikkeling toegespitste verrijking en therapeutische ervaringen (=neuro sequentiële benadering) moet op vaste momenten herhaald worden op een respectvolle en zorgzame manier. Dwang, straf en hardhandigheid zou dingen maar erger maken. Ook muziek, dans en massage kan de lagere hersengebieden stimuleren en organiseren.
Gezonde relaties
Hoe gezonder de relaties van het kind, hoe groter de kans dat hij van het trauma kan genezen en gedijen. Relaties zijn instrumenten van verandering en volgens Perry is de beste therapie de menselijke liefde. (Pleeg)ouders kunnen – naast professionals - een belangrijke rol spelen in de behandeling. Beschadigde en getraumatiseerde kinderen hebben positieve gezonde menselijke ervaringen nodig om te kunnen herstellen. Als professional kun je voor ieder kind en iedere volwassene die in zijn of haar jeugd verwaarloosd of mishandeld is, iets betekenen.
Luisteren naar het kind
Verder hebben getraumatiseerde kinderen - naast stabiele relaties die hen steunen - behoefte aan voorspelbaarheid, routine, een gevoel van controle. Ook is het niet zo dat trauma's moeten worden besproken om te genezen. Alleen wanneer ze zich opdringen kan het volgens Perry enorm helpen om ze te bespreken en te begrijpen hoe ze ons gedrag beïnvloeden zonder dat we het weten. Voor kinderen die in het heden geen last hebben van hun herinneringen kan het schadelijk zijn om onder druk gezet te worden om zich op hun herinneringen te concentreren. Tenslotte adviseert Perry professionals toch vooral hun intuïtie volgen en altijd blijven luisteren naar het kind. Wat andere therapeuten en officiële verslagen ook over het kind zeggen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten